Talep-2: Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Sınavları

Özet: Sivil memurlar için görevde yükselme ve unvan değişikliği sınavlarının 2026-2028 takvimi başta olmak üzere rutine bağlanması (en az iki senede bir), mülakat sisteminin kaldırılması ve acil ihtiyaç duyulan branşlarda diploma karşılığı unvan değişikliğiyle atama yapılması.
KİK Metni: Emniyet Teşkilatı Kanunu Ek 1. maddesi ve ilgili yönetmelikler uyarınca, sivil memurların Şef, Uzman ve Şube Müdürü kadrolarına atanabilmesine imkân tanınmıştır. Devlet Memurları Kanunu’nun Temel İlkeler başlıklı 3. Maddesinde;
“Kariyer:
B) Devlet memurlarına, yaptıkları hizmetler için lüzumlu bilgilere ve yetişme şartlarına uygun şekilde, sınıfları içinde en yüksek derecelere kadar ilerleme imkanını sağlamaktır.

Liyakat:
C) Devlet kamu hizmetleri görevlerine girmeyi, sınıflar içinde ilerleme ve yükselmeyi, görevin sona erdirilmesini liyakat sistemine dayandırmak ve bu sistemin eşit imkanlarla uygulanmasında Devlet memurlarını güvenliğe sahip kılmaktır.” denmektedir.

Türkiye’nin de taraf olduğu Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Uluslararası Sözleşmesi (ESKHS) 6. madde 2. fırkasında “Bu Sözleşmeye Taraf bir Devletin bu hakkın tam olarak gerçekleşmesi amacıyla yapacağı girişimler; bireye temel siyasal ve ekonomik özgürlükleri sağlayacak koşullar altında kararlı ekonomik, toplumsal ve kültürel gelişmeyi ve tam ve verimli bir çalışmayı gerçekleştirmek üzere, politikalar ve tekniklerle mesleki ve teknik yönlendirme ve yetiştirme programları uygulamasını da içerir.” denmektedir.
Devlet memurluğunun tanımı gereği, memurların sınıfları içinde yükselme imkanına sahip olması esastır. Emniyet Teşkilatında çalışan sivil memurların da bu kariyer hakkından yararlanması gerekir. Bir kariyer sisteminin en somut göstergesi ise sınavla yükselme imkanının düzenli olarak sunulmasıdır.
Anayasa’nın 2. maddesindeki Hukuk Devleti İlkesi ve bu ilkenin gereği olan Hukuki Güvenlik ve Belirlilik İlkesi gereği idarenin işlem ve eylemlerinin öngörülebilir olması gerekir. Sivil memurun, belirli bir takvim çerçevesinde görevde yükselme sınavı açılacağını bilme ve buna göre kariyerini planlama hakkı vardır. Sınavların keyfi zamanlarda veya yıllarca hiç açılmaması, idarenin eylemlerini belirsizleştirir ve hukuki güvenlik ilkesini ihlal eder.

Kurumumuz, Emniyet Hizmetleri Sınıfı mensupları için düzenli olarak ilk derece amirlik, rütbe terfii ve yükselme sınavları açarak bu süreçleri işletmektedir. Emniyet Hizmetleri Sınıfı bir kariyer mesleği olarak görülmekte iken aynı idarede, aynı çatı altında çalışan sivil memurlar için görevde yükselme ve unvan değişikliği sınavlarının aynı düzenlilikte açılmaması, idarenin kendi personel grupları arasında keyfi bir eşitsizlik yaratması demektir. İdarenin işlem ve eylemlerinde eşitlik ilkesine uygun davranma yükümlülüğü bulunmaktadır.

Diğer kamu kurum ve kuruluşlarında görevde yükselme ve unvan değişikliği sınavları düzenli aralıklarla icra edilirken, Emniyet Genel Müdürlüğümüzde bu sınavların periyodu, 2003 yılından sonra tam 17 yıl aradan sonra 2020 ve müteakiben 2023 yıllarında gerçekleştirilmek suretiyle hukuki belirlilik ilkesine aykırı bir düzensizlik göstermiştir. Emniyet Teşkilatında Emniyet Hizmetlerı̇ Sınıfı Dışındaki Görevlı̇ Personelin Görevde Yükselme Ve Unvan Değişikliğı̇ Esaslarına Dair Yönetmelik’in 12. maddesinde “Emniyet Teşkilatının mevcut boş kadroları arasından hizmet gerekleri ve personel planlaması esas alınarak, ihtiyaçlar doğrultusunda Bakan onayı ile belirlenen kadrolara görevde yükselme ve/veya unvan değişikliği sınavı yapılmasına karar verilebilir.” denilmekte olup birimlerin sürekli ihtiyaç talepleri olarak

(Örneğin E-82422709-31148-2025090914504634072 Personel Talebi, E-87865955-91244-2025092314313487724 Personel İhtiyacı, E-97375333-14273-(91244)-2021052815322616314 Personel Talebi, E-55741108-31051-2024060711243063022 Personel Talebi, E-10310190-91244-2024070815260501039 Personel Talebi, E-27629096-31148-2024070214034874011 Personel Talebi, E-28388933-3854-(31172)-2021061716514333012 Personel Talebi, Medya Halkla İlişkiler Ve Protokol Daire Başkanlığı EBYS- 2025.08.19-12.36.57.897-13 personel talebi yazılar) ve mevcut boş kadrolar olmasına rağmen sınavlar açılmamış, açılan sınavlarda da alım yapılmayarak kadrolar boş bırakılmıştır.

Bu uygulamanın kariyer ve liyakat ilkelerini nasıl zedelediği, 2020 ve 2023 yıllarında açılan Unvan Değişikliği Sınavlarında açıkça görülmüştür. Örneğin, Elektrik Teknikerliği Unvan Değişikliği Sınavlarında 2020 yılında 30 kişilik ihtiyaç kadrosuna yönelik yazılı sınavda başarılı olan 17 personelden 5’i, 2023 yılında ise 13 kişilik kadro için yazılıda başarılı olan 10 personelden 4’ü, subjektif değerlendirmeye açık mülakat aşamasında elenmiştir. 2023 senesinde yapılan sınavda ise yazılı sınavda Türkiye 1.’si olan adaylar dahil olmak üzere derece yapan adayların birçoğu elenmiştir. Bu durum güven ve aidiyet bağını zayıflatmıştır.

Bu sorunla ilgili birçok personel tarafından dava açıldığı ve personelce kazanıldığı da bilinmektedir. Nihayetinde, Maliye Bakanlığınca ihdası (kadro ödeneği) yapılmış ve doldurulmaya hazır bu kadrolara, yeterli sayıda ve yazılı sınavda başarılı olmuş personel bulunmasına rağmen komisyon kararlarıyla personeller elenerek alım yapılmamış ve kadrolar boş bırakılmıştır. Bu durum, yalnızca personel planlamasını aksatmakla kalmamakta, aynı zamanda memuriyetin temel ilkesi olan liyakat sistemine duyulan güveni de temelden sarsmaktadır.

Bu bağlamda anılan mevzuat hükümleri ve hukuki olarak güvence altına alınan “kariyer hakkı” kapsamında öncelikle 2026–2028 yıllarında görevde yükselme ve unvan değişikliği sınavı açılmasına dair bir takvim belirlenmesi, ayrıca görevde yükselme ve unvan değişikliği sınavlarının yayınlanacak takvim çerçevesinde rutine bindirilmesi, emniyet hizmetleri sınıfına yapılan ilk derece amirlik sınavları ile eşgüdüm içerisinde yada en az iki senede bir olacak şekilde sivil memurların da görevde yükselme ve unvan değişikliği sınavlarının takvime dahil edilmesi, açılacak sınavlarda mülakat sisteminin kaldırılması eğer kaldırılamıyorsa sözlü mülakat çağrılma kat sayısının 5 kat yerine 1,5 kat olacak şekilde düzenlenmesi, EGM’de acil ihtiyaç duyulan branşların eğitim diplomalarının karşılığı unvan değişikliği yapılarak atanması ve görevde yükselme ile unvan değişikliği sınav beklentilerinin sivil memurların gündeminden çıkarılması talebimizdir.